by ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണകാലത്ത് അവധ് എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഉത്തർപ്രദേശ്. 1856-ൽ അവധിലെ അവസാനത്തെ നവാബ് പിടിച്ചടക്കിയതിനുശേഷം ഇത് ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ ഏറ്റെടുത്തു. ഈ അവസാനത്തെ അവധ് നവാബിനെക്കുറിച്ച് പലതും പറയുന്നുണ്ട്. നവാബിന് തന്റെ പുതിയ വിവാഹത്തിന്റെ പേരിൽ അവധ് കൈയിൽ നിന്ന് നഷ്ടപ്പെട്ടുവെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു.
നവാബ് വാജിദ് അലി ഷാ ഒമ്പത് വർഷത്തോളം അവധ് ഭരിച്ചു. നവാബിനെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രസിദ്ധമായ പല കാര്യങ്ങളും ഈ നവാബിനെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ് വാജിദ് അലിയുടെ നവാബിയും ചർച്ച ചെയ്യുന്നത്. നവാബ് വാജിദ് അലിക്ക് 300 ലധികം ഭാര്യമാരുണ്ടായിരുന്നു എന്നറിയുമ്പോൾ നിങ്ങൾ ആശ്ചര്യപ്പെടും.
നവാബ് വാജിദ് തന്റെ ഭാര്യമാരെയും സേവകരെയും പൂർണ്ണമായും ആശ്രയിച്ചിരുന്നു. വാജിദ് അലി ബ്രിട്ടീഷ് ഗവൺമെന്റിന്റെ കൈകളിൽ അകപ്പെടുകയും തന്റെ സാമ്രാജ്യം വിടേണ്ടി വരികയും ചെയ്തത് ഇതാണ്. വാസ്തവത്തിൽ, 1856-ൽ ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ അവധ് പിടിച്ചെടുക്കാൻ ലഖ്‌നൗവിലെ വാജിദ് അലിയുടെ കൊട്ടാരം ആ, ക്രമിച്ചു.
ആ, ക്രമണം നടന്നപ്പോൾ തന്നെ ആ, ക്രമണ വാർത്ത നവാബിൽ വരെ എത്തി. അത്തരമൊരു സാഹചര്യത്തിൽ ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ കൊട്ടാരം ആ, ക്രമിച്ചപ്പോൾ ബ്രിട്ടീഷുകാരെ ഭയന്ന് സേവകർ കൊട്ടാരത്തിൽ നിന്ന് ഓടിപ്പോകാൻ തുടങ്ങി. ഇത് മാത്രമല്ല, വാജിദ് അലിയുടെ ഭാര്യമാരും കൊട്ടാരത്തിൽ എവിടെയോ ഒളിച്ചു.
അത്തരമൊരു സാഹചര്യത്തിൽ വാജിദ് അലി തന്റെ മുറിയിൽ തന്നെ തുടർന്നു. ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ അദ്ദേഹത്തെ തടവുകാരനാക്കി. കൊട്ടാരം വിട്ട് എല്ലാവരും ഇറങ്ങിയപ്പോൾ എന്തുകൊണ്ട് ഓടിപ്പോയില്ല എന്ന് ബ്രിട്ടീഷുകാർ നവാബ് വാജിദ് അലിയോട് ചോദിച്ചപ്പോൾ, തന്റെ ഷൂസ് ഇതുവരെ കണ്ടെത്തിയിട്ടില്ല പിന്നെ എങ്ങനെ ഓടിപ്പോയി എന്നായിരുന്നു നവാബിന്റെ മറുപടി.
ബ്രിട്ടീഷുകാർ നവാസ് വാജിദ് അലിയെ കൽക്കട്ടയിലെ മതി ബുർജിലെ ജയിലിലേക്ക് അയച്ചു. അതിനുശേഷം ഭാര്യ ബീഗം ഹസ്രത്ത് മഹൽ യുദ്ധം ചെയ്ത് ഭർത്താവിനെ മോചിപ്പിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. വാജിദിന്റെ മറ്റ് ഭാര്യമാരും ഇതിന് പിന്തുണ നൽകി. ബീഗം ഹസ്രത്ത് മഹൽ ചിൻഹട്ടിലും ദിൽകുഷയിലും ബ്രിട്ടീഷുകാരെ പരാജയപ്പെടുത്തി. എന്നാൽ 1879-ൽ നേപ്പാളിൽ വച്ച് അദ്ദേഹം മരിച്ചു.
