ആഫ്രിക്കയുടെ തെക്ക് ഭാഗത്തുള്ള ഒരു രാജ്യമാണ് നമീബിയ. ഈ രാജ്യത്ത് ഒവാഹിംബയും ഒവാസിംബയും ഗോത്രവർഗക്കാരുമുണ്ട്. “ഒകുജെപിസ ഒമുകസന്ദു” എന്ന വിചിത്രമായ ഒരു ശീലം അവർക്കുണ്ട്. “ഭാര്യയെ അതിഥികളോട് പരിചരിക്കുക” എന്നാണ് ഇതിനർത്ഥം. ഇതേക്കുറിച്ചാണ് നമ്മൾ ഇവിടെ വിശദമായി പറയാൻ പോകുന്നത്.
ഈ വിചിത്രമായ ആചാരത്തിന്റെ പേര് “ഒകുജെപിസ ഒമുകാസെന്ദു” എന്നാണ്. ഇതനുസരിച്ച് ഒരാളുടെ വീട്ടിൽ അതിഥി വരുകയും അതിഥി ആ രാത്രി അവരുടെ വീട്ടിൽ താമസിക്കുകയും ചെയ്താൽ ഭർത്താവ് തന്റെ ഭാര്യയെ അതിഥിക്ക് “സത്കാരം” ചെയ്യണം. ഇതാണ് ആദിവാസികളുടെ ആചാരം.
അങ്ങനെ ഭാര്യ അതിഥിയുമായി സന്തോഷിക്കുമ്പോൾ ഭർത്താവ് മറ്റൊരു മുറിയിൽ താമസിക്കണം. വേറെ മുറി ഇല്ലെങ്കിൽ വീടിന് പുറത്ത് കിടക്കണം ഒരു കാരണവശാലും അകത്ത് വരരുത്.
ഒരുപക്ഷേ അതിഥികൾ ദമ്പതികളായി വന്നാൽ അവർ രണ്ടുപേരും ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെങ്കിൽ ഭാര്യാഭർത്താക്കന്മാർ ഒരു രാത്രിക്ക് ഭാര്യമാരെ പരസ്പരം മാറ്റും.
ഈ ആദിവാസി സ്ത്രീകൾ ഇത് ചെയ്യാൻ ഇഷ്ടപ്പെടുന്നു. മാത്രമല്ല ചിലപ്പോൾ ഭാര്യമാർ അവരുടെ ഭാര്യമാരുടെ സുഹൃത്തുക്കളെ അവരുടെ ഭർത്താക്കന്മാരോടൊപ്പം “സന്തോഷത്തോടെ” അയയ്ക്കുന്നു. തന്റെ സുഹൃത്തിന്റെ ഭർത്താവിനെ ഇങ്ങനെ സന്തോഷിപ്പിക്കുന്നത് അവളുടെ സുഹൃത്തുമായുള്ള സൗഹൃദത്തിന്റെ ആഴം മനസ്സിലാക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു പ്രവൃത്തിയായാണ് കാണുന്നത്.
ഭാര്യയെ വീട്ടിൽ അതിഥികളോട് ഇങ്ങനെ “സത്കരിക്കുന്നത്” അതിഥിയുമായുള്ള ബന്ധം ദൃഢമാക്കുമെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവർക്കിടയിൽ നല്ല സൗഹൃദം ഉണ്ടാകുമെന്നാണ് വിശ്വാസം.
അതുപോലെ തങ്ങളുടെ വീട്ടിലേക്ക് വരുന്ന അതിഥികളോടുള്ള മര്യാദയായി അവർ അതിനെ കണക്കാക്കുന്നു. രാത്രിയിൽ അവരെ “സന്തോഷം” ആക്കിയാൽ അവരുടെ ഹൃദയത്തിൽ ഇടം നേടാൻ കഴിയുമെന്ന് അവർ വിശ്വസിക്കുന്നു. പൊതുവേ ഭാര്യയെ രസിപ്പിക്കാനോ മറ്റൊരാളുമായി ബന്ധത്തിൽ ഏർപ്പെടാനോ ഭാര്യക്ക് ഇഷ്ടമല്ലെങ്കിൽ ഇല്ലെന്ന് പറയാൻ അവളെ അനുവദിക്കില്ല.
എന്നാൽ ഇന്ന് അവരുടെ സംസ്കാരം അല്പം മാറിയിരിക്കുന്നു. ഭാര്യക്ക് മറ്റൊരാളുമായി ബന്ധത്തിൽ ഏർപ്പെടാൻ കഴിയില്ലെന്ന് പറയാം. എന്നാൽ അതിഥി വന്നാൽ അവനോടൊപ്പം മുറിയിൽ താമസിക്കണം. ഈ സംസ്കാരം പലരെയും ഞെട്ടിച്ചു.
നമീബിയയിൽ എച്ച്ഐവി/എയ്ഡ്സ് വളരെ വ്യാപകമാണ്. അതിനൊരു പ്രധാന കാരണമായി ഈ സംസ്കാരത്തെ കാണുന്നു. ഇതിലെ സങ്കടകരമായ കാര്യം എന്തെന്നാൽ പല ഭർത്താക്കന്മാരും മറ്റുള്ളവർക്ക് എന്തെങ്കിലും ചെയ്യണമെന്ന് ആഗ്രഹിക്കുമ്പോൾ അവരെ വീട്ടിലേക്ക് അതിഥികളായി ക്ഷണിക്കുകയും ഭാര്യയെ അതിഥികൾക്ക് “വിരുന്ന്” നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു എന്നതാണ്.
